Titanyum Nedir?

Titanyum Nedir?

Titanyum, sembolü Ti olan 22 atom numaralı kimyasal elementtir. Hafif, güçlü, parlak, korozyona karşı dirençli grimsi bir geçiş metalidir. Titanyum 1791′de William Gregor tarafından İngiltere’de keşfedildi ve Martin Heinrich Klaproth tarafından Yunan mitolojisindeki Titan’a atfen bu şekilde isimlendirildi.

Titanyum neredeyse tüm canlı varlıklarda, kayalarda, sularda ve toprakta bulunur. Elementin iki allotropik türü ve ⁴⁶Ti’den ⁵⁰Ti’ye beş tane doğal izotopu bulunur. Bunlardan ⁴⁸Ti doğal olarak en bol bulunan izotoptur (73.8%). Titanyumun kimyasal ve fiziksel özellikleri zirkonyumunkiler ile benzerlik gösterir.

Titanyum Özellikleri

Adı, Sembolü, Atom numarası: Titanyum, Ti, 22

Element serisi: Geçiş metalleri

Grup, periyot, blok: 4, 4, d

Görünüş: Gümüş gri metalik beyaz

Atom ağırlığı: 47.867 g·mol⁻¹

Maddenin Hali: Katı

Titanyum Kullanım Alanları

Titanyum demir, alüminyum, vanadyum, molibden gibi elementler ile alaşım yapabilir. Bu güçlü, hafif alaşımlar havacılık (jet motorları, füzeler ve uzay araçları) askeri, endüstriyel işlemler (kimyasallar ve petrokimyasallar, arıtma santralleri, kâğıt hamuru ve kâğıt) otomotiv, yiyecek, tıp (protezler, implantlar , dental endodontik malzemeler, dental implantlar), spor eşyaları, mücevher, cep telefonu, ve diğer uygulamalarda kullanılır.

• Uzay mekiği yapımında
• Jet motorlarının dingillerinde,
• Bacak, kalça v.s. gibi ortopedi protezlerinde

En yaygın bileşiği olan titanyum dioksit beyaz pigment imalatında kullanılır. Diğer bileşiklerinden titanyum tetraklorid (TiCl₄) sis perdelerinde/havaya yazı yazımında kullanılır, katalizör olarak kullanılır ve titanyum triklorid polipropilen imalatında katalizör olarak kullanılır.

Alaşım Nedir?

Alaşım Nedir?

Bir metale, bir ya da birçok element (metal ya da ametal) katılarak elde edilen veya daha fazla sayıdaki elementin bir arada eritilmesi ile farklı özellikler ve üstün mekanik değerler taşıyan metalurji ürünü olan bu yeni türe alaşım adı verilir. Bu işlem metalin bazı özelliklerini değiştirmeyi, hatta ona yeni özellikler kazandırmayı amaçlar.

En bilinen alaşımlara; tunç (bakır-kalay), pirinç (bakır-çinko), lehim (kalay-kurşun) ve cıva alaşımları olan amalgamlar örnek verilebilir. Alaşımlar, uygulamaların gerektirdiği fiziksel özelliklere sahip malzemeler üretilmesinde yaygın olarak kullanılır.

Alaşımların fiziksel ve kimyasal özellikleri, onu oluşturan metallerinkinden tamamen farklı olabilmektedir. Saf gümüş veya saf altına bakırın eklenmesi sertliğini artırmaktadır. Katkı metalleri alaşımların rengini sarıdan yeşile, kırmızı ve beyaza değiştirebilmektedir.

Saf bir metalin bazı özellikleri, binde bir oranında bile başka bir metalle alaşım oluşturduğunda mekanik özellikleri tamamen değişebilmektedir.

Alaşımın Tarihçesi

Alaşımların tarihi milattan önce 4. bin yıllara kadar uzanmaktadır. İran ve Mezopotamya bölgelerinde bulunan tunç (bronz) örnekleri bu zaman diliminde tarihlenmiştir. Demirden daha sert olan tunç; silah, kesici ve delici aletler, mutfak aletleri, süs eşyaları vb. yapımında günümüze değin kullanılagelmiştir.

Yapılan arkeolojik çalışmalarda Çin’in Sincan bölgesinde M.Ö. 1000 yıllarına ve Hindistan’ın Merkez Ganj Vadisi ve Doğu Vindhyas bölgesinde M.Ö. 1800 yıllarına[3] tarihlenen çelik buluntulara rastlanmıştır. Söz konusu buluntular çelik kullanımının en az 3000 yıllık bir tarihinin olduğunu belgelemektedir. Tunça göre daha sert ve dayanıklı olan demir-karbon alaşımı çelik çeşitli araç gereç yapımında yaygın olarak kullanılmışdır.

Alaşımların Üretim ve Kullanımı

Alaşımlar, uygulamaların gerektirdiği fiziksel özelliklere sahip malzemelerin üretilmesini sağlar. Yüksek sıcaklıklar, aşınma, kimyasal etkiler, metal yorgunluğu vb. gibi her türlü etkilere saf metallerin yetersiz kaldığı durumlarda, gerekli olan özellikleri sağlayan niteliklerde alaşımlar kullanılır. Örneğin demirin sertliğinin yeterli olmadığı uygulamalarda, daha sert yapıdaki demir alaşımları olan çelikler kullanılır.

Çinko nedir?

Çinko Nedir? 

Çinko, mavimsi açık gri renkte, kırılgan bir metala denir. Elementlerin periyodik tablosunda geçiş elementleri grubunda yer alır.

Özellikleri:

Çinko, düşük kaynama sıcaklığı dikkat çekicidir. Bu değer özellikle pirometalurjik metal üretiminde çok belirleyici bir etmendir. Dökülmüş halde sert ve kırılgandır. 120 °C’de şekillendirilebilir. Elektrokimyasal potansiyel dizisinde demirden daha negatif değerdedir. Böylece çinko anot olarak katodik korozyon korumada önemli bir kullanım bulur. Galvanizleme bu tür uygulamalardan biridir.

Çinko Bulunuşu

Çinko, yerkabuğunda en çok bulunan elementler arasında 23. sıradadır. En çok kullanılan cevheri sfalerit (ZnS) olup %40-50 çinko ve yaklaşık %10 demir içerir. Çinkonun ayrıştırıldığı diğer mineraller smitsonit (çinko karbonat), hemimorfit (çinko silikat) ve franklinit ((Fe,Mn,Zn)(Fe,Mn)2O4) dir.

Çinko Kullanım Alanları

• Pirinç, nikelli gümüş, değişik lehimler, alman gümüşü gibi alaşımların yapımında,
• Korozyondan korunma amacıyla, çelik gibi diğer metallerin galvanize edilmesinde,
• Genellikle otomotiv endüstrisinde döküm kalıplarında,
• Çinko, pillerin gövdelerinin yapımında kullanılır.
• Çinko oksit, sulu boyalarda beyaz pigment olarak ve lastik sanayin de aktivatör olarak kullanılır. Reçetesiz satılabilen bazı merhemlerin bileşiminde bulunur ve ince bir tabaka halinde uygulandığında cildin su kaybetmesini önler.
• Çinko klorür, deodorantlarda ve ahşap koruyucu olarak kullanılır.
• Çinko sülfür, karanlıkta parlayan pigment olarak saatlerin akrep ve yelkovanlarında kullanılır.
• Çinko metil, (Zn(CH3)2) pek çok organik maddenin sentezinde kullanılır.
• Çinko, pek çok günlük vitamin ve mineral ilaçlarının bileşenidir. Yaşa bağlı göz hastalıklarının tedavisinde de kullanılır.
• Bebeklerin bez bağlanan bölgelerinde çok az miktarda kullanılarak ciltte meydana gelebilecek kızarıklıklar önlenebilir.
• Yazın güneş, kışın da soğuk yanıklarına karşı koruyucudur.
• Cildin ve kasların erken yaşlanmasını önleyen anti-oksidan özellikler taşıdığına inanılmaktadır.